Fatma Keber, Ferhat Yaşar / Gazete Duvar
Kahramanmaraş’taki domates ve biber çiftçileri, düşük piyasa fiyatlarını protesto etmek amacıyla 17 Ağustos’ta traktörleriyle şehirlerarası karayolunu trafiğe kapattı.
Pazarcık Ziraat Odası Başkanı Ali Çiftepala, valiliğin başlangıçta eylem izni verdiğini, ancak daha sonra bu izni iptal ettiğini, bunun da odanın resmi katılımını sorunlu hale getirdiğini belirtti.
“Gayri resmileşince Ziraat Odası olarak katılamadık. Çiftçilerimiz muhtarımızla birlikte yollara çıktı” dedi.
Başkan, tarımdaki sorunların çiftçileri bu noktaya getirdiğini belirtti.
“Maliyetler artmaya devam ediyor ancak ürünler yeterince para getirmiyor. Kavun ve karpuz gibi çiftçilerin ürettiği pek çok ürün, düşük fiyatlar nedeniyle tarlalarda çürümeye terk ediliyor. Bu yıl iklim koşulları nedeniyle rekoltenin düşük olması durumu daha da kötüleştirdi. Çiftepala, anlaşılır bir şekilde seslerini duyurmaya çalışıyor” dedi.
Protestoculardan çiftçi Hüseyin Sefil ise katılımın beklenenden düşük olduğunu kaydetti. Gösteriye yaklaşık 200 traktör ve bunun iki katı kadar arabanın katıldığını bildirdi. “Ürünlerimiz para getirmediği sürece bu protestolar devam edecek. Ne zaman ve ne sıklıkta protesto yapacağımıza karar vermek için bu gece arkadaşlarımızla görüşeceğiz.”
Toptan ve market fiyatları arasındaki orantısızlığa dikkat çekti. “Domates tarlada 2-3 liraya satılıyor ama mağazalarda 10 liranın altına düşmüyor. Böyle bir tutarsızlıkla para kaybediyoruz. Daha fazla çiftçinin katılımıyla sesimizi duyurmak için protestolarımızı artıracağız.”
Sefil şöyle devam etti: “Maliyetlerin düşmesini, ürünlerimizin devlet güvencesi altına alınmasını istiyoruz. Çocuğumu evlendirmem, araba almam, ev kredimi ödemem lazım ama nasıl? Bu kumar gibidir çünkü geleceğin neler getireceğini bilmiyoruz. Böyle devam ederse çiftçilik ölecek; zaten ölüm döşeğinde. Sesimizin duyulmasını istiyoruz.”
Ana muhalefetteki Cumhuriyet Halk Partisi’nin (CHP) Maraş Şubesi Genel Başkan Yardımcısı ve kendisi de çiftçi olan İbrahim Demircioğlu, çiftçilerin ekonomik sıkıntılarına dikkat çekti.
“Çiftçilerin durumu çok vahim. Ekonomik kriz var. Erken seçimden bahsediliyor. Ürün fiyatları aynı kalırken maliyetler hızla artıyor, her yıl ikiye katlanıyor.”
Özellikle bu zor zamanlarda devletin çiftçileri desteklemesi gerektiğine inanıyordu. “Devlet yeterli desteği vermiyor. Bugünkü büyük çaplı protesto çiftçilerin kırılma noktasına ulaşması nedeniyle gerçekleşti. Konuştuğum birçok kişi çiftçiliği bıraktıklarını söylüyor. Bazıları topraklarını satmak istiyor. Bu protesto, yıllardır süren hayal kırıklığının son ifadesidir. Devletten destek bekliyorlar. Tüccarların insafına kalmak istemiyorlar” diye sözlerini tamamladı.
Çiftçiler, ziraat odası başkanlarını lüks içinde yaşamakla suçlayarak istifaya çağırdı. Çiftçi İrfan Aydınlık, “Maraş’ta çiftçi zor durumda. Domateslerini tarlalarda çürümeye bıraktılar. Çiftçiler hayatta kalma mücadelesi veriyor. Maraş bölgesinde bir hafta içinde hasat başlayacak ancak sunulan fiyatlar maliyetleri karşılamıyor, bu da kayıplara yol açıyor” dedi.
Protestocular, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Tarım ve Orman Bakanı, milletvekilleri ve belediye başkanlarına fiyatlarda düzenleme yaparak çiftçilere destek verme çağrısında bulundu. “Çiftçilere destek verilmezse yakında çiftçi intiharlarını duyarız. Bu arada Ziraat Odası başkanı da bizim durumumuzu görmezden gelerek görevde kalıyor.”
(Ayşenaz Toptaş’ın İngilizce versiyonu)