Dışişleri Bakanlığı’nda bulunan tarafların yüz yüze görüşmediğini belirten kaynaklar, Türk yetkililerin Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın koordinasyonunda “mekik diplomasisi” yürüttüğünü vurguladı. Kaynaklar, “uzun bir sürecin” parçası olarak ortak bir çerçevede uzlaşma aramak amacıyla her iki tarafla ayrı toplantılar yapıldığını da ekledi.
Etiyopya ile Somali arasındaki bağlar, Etiyopya’nın 1 Ocak’ta ayrılıkçı Somaliland bölgesiyle Kızıldeniz’deki Berbera limanını kullanmak üzere anlaşmaya varmasından bu yana kötüleşti. Türkiye, iki Afrika Boynuzu ülkesi arasındaki gerilimi sona erdirmek için çalışıyor. Etiyopya, 1961’den 1991’e kadar süren Eritre Bağımsızlık Savaşı’nın ardından 1990’lı yılların başında Kızıldeniz limanlarını kaybetti. 1991’de Eritre, Etiyopya’dan bağımsızlığını kazandı ve iki ayrı ulusun kurulmasına yol açtı. Ayrılık, Etiyopya’nın Kızıldeniz’e ve önemli limanlara doğrudan erişimini kaybetmesiyle sonuçlandı. Etiyopya’nın o zamandan bu yana karayla çevrili olması, verimli deniz ticareti yürütme kabiliyetini etkiliyor.
Etiyopya, Ocak ayında Somaliland ile tek taraflı olarak Somali’den ayrılan bir anlaşma yaptı. Etiyopya denize erişim sağladı ancak bölgenin bağımsızlığını tanıdı ve komşusuyla yeni bir krize yol açtı. Geçtiğimiz yüzyılda iki savaşa imza atan iki ülke, Mart ayında aralarındaki anlaşmazlığın çözümü konusunda anlaşmaya vardı.
Ancak Türk bakanlığı, “bölgede artan gerilimin” kabul edildiğini kabul ederek “dolaylı müzakerelerin” bir sonuç vermediğini söyledi. Türkiye, arabuluculuk çalışmaları için bölge ülkelerinden destek aldığını söyledi.
Adalet ve Kalkınma Partisi’nin (AK Parti) yirmi yıllık iktidar süresi boyunca ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde Ankara, Afrika’daki varlığını güçlendirerek buradaki büyükelçilik sayısını dört katına çıkardı. Pek çok Afrika ülkesinin eski sömürgeci yöneticilerinden uzaklaştığı bir dönemde Türkiye, geride kalan boşluğu doldurmaya çalıştı.
Ankara, Somali ve Etiyopya ile yakın ekonomik, diplomatik ve askeri dostluklara sahiptir.
Türkiye, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Mogadişu’yu ilk kez 2011’de ziyaret etmesinden bu yana Somali hükümetinin yakın müttefiki haline geldi, güvenlik güçlerine eğitim verdi ve kalkınma yardımı sağladı.
Şubat ayında iki ülke, Ankara’nın Afrika ülkesinin karasularını savunmasına yardımcı olmak için Somali’ye deniz güvenliği desteği sağlayacağı bir savunma anlaşması imzaladı.
Türkiye, okullar, hastaneler ve altyapı inşa ederek Somalililere Türkiye’de eğitim görmeleri için burs sağladı ve bunun karşılığında Afrika’da ve önemli bir küresel nakliye rotasında kendine yer edindi.
Türkiye, 2020 yılında federal güçler ile Tigray Halk Kurtuluş Cephesi (TPLF) arasında çıkan çatışmaların ardından Etiyopya’da barış ve istikrarın tesisi için tam destek sözü verdi. Savaş bittiğinde Türkiye Maarif Vakfı, Tigray’de derhal bir okul açtı. Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA), Afrika’da insani yardım ve kültür projeleri yürütmek üzere ilk ofisini Etiyopya’da açtı.
