Pazartesi günü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’la görüşmeye açık olduğunu ancak bunun görüşmenin “içeriğine bağlı olduğunu” söyleyen Esad, Türkiye’nin Suriye’deki varlığının “önemli bir anlaşmazlık noktası” olduğunu kaydetti.
Erdoğan, Suriye’de kitlesel hükümet karşıtı protestolar ve güvenlik güçlerinin acımasız baskısının halen devam eden bir sivil çatışmaya dönüşmesiyle birlikte, Ankara ile Şam’ın 2011’de ilişkileri kesmesinden bu yana Esad’a ilk kez görüşme daveti yapacağını söyledi. savaş.
Türkiye, Esad’ı devirmek isteyen Suriyeli isyancı grupları destekledi ve Şam için hassas bir nokta olan muhalefetin kontrolündeki kuzeybatıda güçlerini sürdürüyor.
Cemil Doğaç İpek Daily Sabah’a verdiği özel röportajda, “Normalleşme bir anda olmayacak ama PKK/YPG terör gruplarının ortak tehdidi Ankara ile Şam’ı eninde sonunda bir araya getirecek” dedi.
Esad, Suriye’nin çıkarlarına hizmet etmesi halinde Erdoğan’la görüşeceğini ancak “sorunun özü”nün “terörizme” destek ve Suriye topraklarından çekilme olduğuna inandığını söyledi.
İpek’e göre bu normalleşme gerçekleşmezse dünyanın sonu değil ama şu anda bölgesel konjonktür iki ülkeyi işbirliğine itiyor “çünkü düşmanları aynı oldu, özellikle PKK/YPG ve ABD. Son seçimleri engellemese de bölgede emperyalist bir projeye öncülük ediyor.”
İpek, PKK’nın Suriye’ye yönelik planlarının, yani resmi olarak var olmayan bir “demokratik özerk yönetim”in hem Suriye hem de Türkiye açısından ciddi sonuçlar doğurabileceği konusunda uyardı.
“Mevcut koşullar, her iki millete yönelik ortak tehditler nedeniyle bu yakınlaşma gerçekleşecektir. İster yarın ister altı ay sonra olsun” dedi.
İpek, Esad’ın Rusya’yı desteklediğine ve İran’ın talep ve reddedilmelerinin de Ankara ile ilişkilerinde dikkate alınması gerektiğine inanıyor.
Türkiye ile de yakın bağları olan Moskova, diplomatik ilişkilere dönüş için baskı yapıyor ancak Suriye’deki paramiliter grupları destekleyen İran, Esad-Erdoğan görüşmesi konusunda daha az istekli.
İpek, “Bu normalleşme Esad rejimi açısından krizin bir çıkış noktasıdır” dedi. “Hem daha fazla meşruiyet kazanmak hem de Tahran’ın hakimiyetinden kurtulmak için çünkü rejimin İran’ın Suriye’deki toprak kazanımlarından rahatsız olduğu biliniyor.”
Bu, iki ülke arasındaki ilişkileri normalleştirmeye yönelik girişimlerin ilki değil, ancak daha önceki girişimler ilgi çekmeyi başaramadı.
Aralık 2022’de Türkiye, Suriye ve Rusya savunma bakanları Moskova’da bir araya gelerek Türkiye ile Suriye arasında 2011’den bu yana bakanlar düzeyindeki ilk toplantı gerçekleşti. Rusya, geçen yıl Suriyeli ve Türk yetkililer arasındaki görüşmelere de aracılık etmişti.
Ancak görüşmeler başarısızlıkla sonuçlandı ve Suriyeli yetkililer, PKK’nın YPG aracılığıyla özgür özerkliğe sahip olduğu kuzeybatı Suriye’de Türkiye’nin varlığını açıkça eleştirmeye devam etti.
Türkiye, YPG’yi Suriye’nin kuzeyinden çıkarmak, terör koridoru oluşumunu önlemek ve PKK’nın kuzey Irak’taki Kandil bölgesinden bağlarını koparmak amacıyla 2016 yılından bu yana art arda kara operasyonları yürütüyor. Hava saldırıları Kuzey Irak’taki PKK’yı da hedef alıyor.
İpek, BM Şartı VII’nin ulusal güvenliğe yönelik tehditlere karşı meşru müdafaayla ilgili 51. maddesine atıfta bulunarak, “Esad’ın Türkiye’yi ‘işgalci’ olarak tanımlaması uluslararası hukuk açısından doğru değildir” dedi.
İpek, “Esad bu terör gruplarını ortadan kaldıramadığı sürece Türkiye bu gruplara karşı uluslararası hukuk çerçevesindeki meşru müdafaa hakkını kullanmaya devam edecektir” dedi.
Ankara, YPG’yi, Türkiye, ABD ve AB’de terör örgütü listesinde yer alan ve 1980’lerden bu yana kanlı bir terör kampanyasında 40.000’den fazla insanın ölümünden sorumlu olan PKK’nın bir kolu olarak görüyor. Washington, YPG’yi DEAŞ’ı Suriye’den çıkarma konusunda müttefiki olarak nitelendiriyor ve terör grubuna askeri desteğinin, bir terör grubunu bir başkasıyla savaşmak için kullanmanın “anlamsız” olduğunu söyleyen Ankara ile ilişkilerde gerginlik yarattığını belirtiyor.
İpek, “Burada işgal etme, toprak ele geçirme gibi bir niyet yok” dedi. “Her halükarda Türkiye, Suriye’nin toprak bütünlüğüne olan bağlılığını ve müttefiklerinden, özellikle de Fransa ve ABD’den beklentilerini yineleyerek teröre karşı işbirliğini sıklıkla öneriyor”
İpek ayrıca, Türkiye’nin Suriye çatışması boyunca yön değiştirdiği yönündeki eleştirilere de karşı çıkarak, “Ankara politikalarını revize etti çünkü 2011’den bu yana Batı tarafından desteklendiği ortaya çıkan terör grupları gibi ciddi tehditlerin ortaya çıkmasıyla koşullar değişti.”
Türkiye’nin Şam’la bağları yeniden canlandırarak Esad muhalefetini veya teröristlerden kurtarılan kuzey bölgelerini “terk edeceği” fikrini ise “Erdoğan ve Esad buluşursa Türk lider aynı zamanda Suriye Ulusal Ordusunu da temsil edecek” diyerek reddetti.
İpek, “Türkiye’nin muhaliflerin elindeki bu bölgelerde halklara zarar verecek bir senaryoya dahil olması düşünülemez” dedi.
