İktidardaki Adalet ve Kalkınma Partisi’nin (AK Parti) parlamento toplantısında konuşan Erdoğan, Ankara’nın komşularıyla gerilim peşinde koşmadığına dair güvence verdi.
“El sıkışmayı asla reddetmeyiz” dedi.
Erdoğan’ın bu sözleri, Yunan yetkililerin Ankara ile Atina arasında tarihsel olarak gergin olan bağları yeniden canlandırma çabalarını gölgeleyen tehditlerinin ardından geldi.
Yunanistan Sağlık Bakanı Adonis Georgiadis, Pazar günü kabine üyesi Nikos Dendias’a katılarak Yunanistan’ın Türkiye’ye karşı kullanılabilecek artan askeri yetenekleriyle övündü.
Türkiye ve Yunanistan’ın geçmişteki düşmanlıklarını bir kenara bırakıp, ilişkileri geliştirmek için konuşmaya başlamasından çok önce, Erdoğan’ın sık sık tekrarladığı bir söz hakkında, “Ne zaman ‘bir gece birdenbire’ sözünü duysam gülüyorum” dedi. son iki yıl.
Erdoğan, Yunanistan’ın geçmişte Ege Denizi’nde Türk karasularını defalarca ihlal etmesine ve askeri güç gösterisine tepki olarak bu sloganı kullanmıştı. Başbakan Kyriakos Mitsotakis ile yaptığı görüşmeler sırasında söylemini yumuşattı, ancak Yunanistan’ın herhangi bir provokatif adımına gerektiği gibi yanıt verileceğini sık sık vurguladı.
“F-35’lerle bir gecede Türkiye’ye gidebiliriz. Bir gece ansızın onları Ankara’da bulursunuz. Yapacağız demiyorum ama Türkiye’nin havacılık konusunda (Yunanistan’ın yetenekleri) hiçbir şeyi olmadığını bilmesi gerekiyor” dedi. Yunan medyası da kendisinin Türkiye ile Yunanistan arasında ya diyalog ya da “savaş” olacağını söylediğini aktardı.
Türkiye’yi sık sık “revizyonist görüşlere” sahip olmakla suçlayan Dendias, Kıbrıslı Türkleri Kıbrıslı Rumların katliamlarından kurtaran Türk askeri operasyonunun yıldönümü öncesinde benzer şekilde Türkiye’yi bölünmüş Kıbrıs’ın “işgalci”si olarak damgaladı.
Erdoğan ise buna cevaben “popülist” Dendias’ın sözlerini ikili ilişkileri “zayıflama girişimi” olarak değerlendirerek şunları söyledi: “(Mitsotakis’e) her iki tarafı da rahatsız edecek açıklamalar olmayacağını söyledim, kendisi de aynı görüşü paylaştığını söyledi. .”
“Türklere ‘işgalci’ demek ahlaksız, düşüncesiz bir ifadedir. Sayın Miçotakis’in yerine bu bakanını koyması lazım” dedi.
Çarşamba günü cumhurbaşkanı, Ankara’nın Kıbrıslı Türkleri ve yaklaşık 150.000 Türk’ün yaşadığı Yunanistan’ın Batı Trakya bölgesindeki Türk azınlığı koruma konusundaki kararlılığını yineledi.
Cemaat sıklıkla ülkede sosyoekonomik ayrımcılık, okulların kapatılması, Türkçe eğitimin yasaklanması ve toplumun müftüler (Müslüman din adamları) gibi dini liderlerini seçmesine yasal olarak izin verilmemesi gibi çifte standartlardan ve devam eden eşitsizliklerden şikayetçi. bir anlaşma hakkıdır.
Erdoğan, “Türkiye, Yunanistan’ın attığı tüm adımları izliyor ve ihtiyaç halinde müdahale ediyor” dedi.
Cumhurbaşkanı, “Aynı şey 1960’lardan bu yana adaletsizliğe ve ayrımcılığa maruz kalan Kıbrıslı Türkler için de geçerli” diyerek, Kıbrıs’ta “federalizme dayalı her türlü çözüm önerisini” bir kez daha reddetti.
Çalkantılı yol
Düzensiz göçle ilgili anlaşmazlıkların damgasını vurduğu uzun bir gerilim döneminin ardından, Kıbrıs anlaşmazlığı, enerji araştırmaları ve Ege’deki bölgesel egemenlik, Türkiye ve Yunanistan, ilişkilerinin kırılgan bir şekilde normalleşmesine yönelik güven artırıcı adımlar atıyor ve bu da yeni bir sayfaya geçiyor. Erdoğan’ın Aralık ayında Atina’ya yaptığı tarihi ziyaretle birlikte. Erdoğan daha sonra Türkiye’de Miçotakis’i kabul etti.
Ziyarette taraflar dostluk deklarasyonu, Türk vatandaşlarına Kuzey Ege’deki 10 Yunan adasına yedi güne kadar vize kolaylığı ve Yunanistan’a düzensiz göçmen akışının azaldığını duyurdu.
Her iki taraftaki yetkililer olumlu iklimi sürdürme konusundaki kararlılıklarını dile getirmiş olsa da, sorunlar uzun süredir devam ediyor ve köklü ve her iki taraf da özellikle Türk ve Yunan jetlerinin yakın zamana kadar sık sık çekiştiği Ege’de sürecin türbülanssız olmasını beklemiyor.
Ocak ayı başlarında hem Ankara hem de Atina’nın savaş uçakları için Washington’la ilgili anlaşmalara varması, bölgede yeni çatışma endişelerini artırdı.
Ankara, komşusunu Türkiye ile silahlanma yarışına girmemesi, özellikle de savaş sonrası anlaşmaları ihlal ederek 1960’lardan bu yana tartışmalı Ege adalarında askeri varlık kurma konusunda defalarca uyardı.
Yunanistan’ın ABD’den F-35 savaş uçağı satın alması ve savunma bütçelerini artırması, Doğu Akdeniz’deki Türk çıkarlarının korunmasına karşı koyma anlamına geliyor. Yunanistan, adaları Türkiye’den gelebilecek potansiyel bir saldırıya karşı savunması gerektiğini söylüyor ancak Türk yetkililer, adaların militarizasyonunun devam etmesinin Ankara’nın adaların mülkiyetini sorgulamasına yol açabileceğini söyledi.
Geçtiğimiz mayıs ayında Ankara’da Miçotakis’le yaptığı görüşmenin ardından Erdoğan, iki ülke arasında “çözülemeyen” hiçbir sorun olmadığını belirtmiş, iki lider ilişkilerin durumunu memnuniyetle karşılarken, ikili ilişkileri daha da geliştirme sözü vermişti. “Yapıcı ve olumlu bir görüşme gerçekleştirdik, Türkiye-Yunanistan ilişkilerindeki sorunları ele aldık. Sorunları diyalogla çözeceğiz.”
