Erdoğan, Çarşamba günü başkent Ankara’da her iki liderle yaptığı görüşmelerin ardından Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed ve Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud ile ortak basın toplantısında konuştu.
Somali ve Etiyopya’nın ortak deklarasyon üzerinde anlaştığını ve iki ülke arasında yeni bir başlangıç için sürecin başlatıldığını duyurdu.
Etiyopya-Somali Ankara Deklarasyonu’na göre iki taraf, Türkiye’nin kolaylaştırıcılığında teknik müzakerelerin 2025 yılı Şubat ayı sonuna kadar başlatılmasına ve dört ay içinde sonuçlandırılmasına karar verdi. Ayrıca fikir ayrılıklarını ve tartışmalı konuları bir kenara bırakıp ortak refaha doğru kararlı bir şekilde ilerleme konusunda da anlaştılar.
İki ülke Somali’nin toprak bütünlüğüne saygı duyduğunu teyit ederken, Etiyopya’nın denize güvenli erişimden elde edebileceği potansiyel faydaları da kabul etti.
Her iki Afrikalı lider de Ankara’nın arabuluculuk çabalarına övgüde bulundu. Etiyopya başbakanı da barış görüşmeleri sırasında Türkiye’yi Somali-Etiyopya anlaşmazlığının çözümüne yönelik çabalarından ötürü selamlarken, Somali cumhurbaşkanı da Türkiye’nin iki ülke arasında uzun süredir devam eden bölgesel ve siyasi anlaşmazlığı çözme çabalarını övdü.
Çarşamba günü erken saatlerde Erdoğan, Ankara’daki Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde Etiyopyalı ve Somalili liderlerle ayrı ayrı görüşmelerde bulundu.
Etiyopya ile Somali arasındaki bağlar, Etiyopya’nın 1 Ocak’ta ayrılıkçı Somaliland bölgesiyle Kızıldeniz’deki Berbera limanını kullanmak üzere anlaşmaya varmasından bu yana kötüleşti. Türkiye, iki Afrika Boynuzu ülkesi arasındaki gerilimi sona erdirmek için çalışıyor. Etiyopya, 1961’den 1991’e kadar süren Eritre Bağımsızlık Savaşı’nın ardından 1990’lı yılların başında Kızıldeniz limanlarını kaybetti. 1991’de Eritre, Etiyopya’dan bağımsızlığını kazandı ve iki ayrı ulusun kurulmasına yol açtı. Ayrılık, Etiyopya’nın Kızıldeniz’e ve önemli limanlara doğrudan erişimini kaybetmesiyle sonuçlandı. Etiyopya’nın o zamandan bu yana karayla çevrili olması, verimli deniz ticareti yürütme kabiliyetini etkiliyor.
Etiyopya, Ocak ayında Somaliland ile tek taraflı olarak Somali’den ayrılan bir anlaşma yaptı. Etiyopya denize erişim sağladı ancak bölgenin bağımsızlığını tanıdı ve komşusuyla yeni bir krize yol açtı. Geçtiğimiz yüzyılda iki savaşa imza atan iki ülke, Mart ayında aralarındaki anlaşmazlığın çözümü konusunda anlaşmaya vardı.
