Dünyanın en büyük ikinci çikolata üreticisi Ferrero, Türkiye’den fındık alımlarını geçici olarak durdurdu. Gerekçe olarak ise zirai don sebebiyle rekoltenin düşmesi, kahverengi kokarca böceği istilası sonucu kalite kaybı ve maliyet artışı yayınlandı. Bu gelişmeler fındık fiyatlarını hem de iç piyasada hem de yurt dışı piyasalarda yukarı çekerken, şirkete üreticilerden ve Rekabet Kurulu’ndan tepkiler geldi. Haber Global Web Hususi’e açıklamalarda bulunan fındık üretiminin kalbi Altınordu Ziraat Odası Başkanı Atakan Akça yaşanmış olan krizle ilgili son durum hakkında data verdi.
Kahverengi kokarca böceği (Halyomorpha halys) istilası Karadeniz’deki üretim bölgelerinde son iki yılda büyük bir yayılma gösterdi.
TAMAMEN SENARYO
“Bu iş tamamen senaryo” diyen Akça şunları söylemiş oldu: “Bu mevzu Ferrero’nun Türkiye’deki işbirlikçileri vasıtasıyla meydana gelen bir operasyondu. Aslına bakarsak piyasanın nabzını ölçmek için devreye konulmuştu. Sadece piyasadan sert tepkiler geldi. Rekabet Kurumu net bir izahat yapmış oldu. Biz ürünümüzü hak etmiş olduğu fiyatın altına satamayız. Bu tepkiler ulaşınca şirket de sabah saatlerinde en yetkili ağızlardan izahat yapmış oldu. ‘Bizim bu şekilde bir açıklamamız yoktur, Türkiye bizim en büyük tedarikçimizdir, Türkiye’den fındık almama lüksümüz yoktur‘ dediler.”
VAZGEÇİLMEZ DAMAK TADI
Ferrero’nun ürettiği ürünlerden en mühim şeyin fındık bulunduğunu belirten Akça şunları söylemiş oldu: “Ferrero fındık yardımıyla bir damak tadı oluşturdu. Eğer aynı damak tadını devam ettirmek istiyorsanız hep aynı kalitede ürün kullanmak zorundasınız. Bunun için de Türkiye dışından aldığınız fındığı ürünlerinize katmamanız gerekiyor. Hatta üç-dört yıl ilkin Ferrero’nun Genel Müdür’ü ürettiği bir ürünün tedarik bilgisinde ‘Ordunun çakıldak fındığı’ diye data vermişti. Ferrero 15 milyar dolar ciro elde etmesini, 4 milyar dolar kar yapmasını elde eden bir ürünü terk edemez. Bu tamamen, maliyetlerin arttığı bir ortamda piyasada fiyatların yükseleceğini öngörerek, bunu altta tutmak ya da aynı seviyede tutmak için meydana getirilen bir spekülasyondu.”
MALİYETLER ARTTI
Ferrero, Türkiye’nin toplam fındık ihracatının ortalama yüzde 25-30’unu tek başına oluşturuyor. Firmanın bilhassa Ordu, Giresun ve Düzce bölgelerinde uzun vadeli sözleşmeli üretim sistemleri var. Bu sebeple Ferrero’nun alımı durdurması, hem ihracatçılar hem de üreticiler için büyük bir kriz anlamına geliyordu. Eylül ayından itibaren fındık tutarları yüzde 40’a yakın artış gösterdi. Piyasadan elde edilmiş verilere bakılırsa bazı bölgelerde fiyat 230 TL/kilo seviyesini aşmıştı.
KOKARCA TEHLİKESİ
Piyasada sözü edilen kahverengi kokarca böceği (Halyomorpha halys) istilası Karadeniz’deki üretim bölgelerinde son iki yılda büyük bir yayılma gösterdi. Fındıklarda çürümeye, kalitesinde azalmaya ve ihracat düşüşe yol açan ziraat zararlısına karşı ziraat odaları, Ziraat Bakanlığı’na acil biyolojik savaşım programı çağrısında bulunuyor.
Eylül ayından itibaren fındık tutarları yüzde 40’a yakın artış gösterdi.
KİMYASAL UYARISI
Söz mevzusu zararlıya karşı savaşım fındık üretiminin kalbi Ordu’da gündemin ilk sıralarında yer ediniyor. Akça bu böceğe karşı kamuoyunda yaygınlaşan kimyasal müdahalelerle ilgili uyarılarda bulunarak, “Bu tür karışımlar kahverengi kokarcayı öldürmemekte yalnız bölgeden uzaklaşmasına sebep olmaktadır. Kahverengi kokarca esasen keskin koku yürüyerek birçok bitkiden ve maddeden kaçmaktadır. Bizim derdimiz kahverengi kokarcanın kaçması değil, kahverengi kokarcanın ölmesi yada popülasyonunun azalmasıdır” bilgisini veriyor.
[email protected]
Kaynak: Web Hususi
