Müzakereler, Ocak ayında Etiyopya’nın bağımsızlığının tanınması karşılığında Somaliland’dan 20 kilometre (12 mil) kıyı şeridi kiralamayı kabul etmesiyle ilişkileri bozulan Doğu Afrika komşuları arasındaki diplomatik bağları onarmaya yönelik son girişim.
Mogadişu anlaşmayı yasa dışı olarak nitelendirdi ve Etiyopya büyükelçisini sınır dışı ederek ve ülkede konuşlanmış İslamcı isyancılarla savaşa yardım eden binlerce Etiyopya askerini sınır dışı etmekle tehdit ederek misilleme yaptı.
Somali hükümeti, Türkiye dışişleri bakanlığı ve Etiyopya dışişleri bakanlığı, hükümet ve istihbarat teşkilatı sözcüleri yorum taleplerine hemen yanıt vermedi.
Bağımsızlığını ilan ettiği 1991 yılından bu yana kendi kendini yönetmesine ve karşılaştırmalı barış ve istikrara sahip olmasına rağmen uluslararası tanınırlık kazanmakta zorlanan Somaliland’ın sözcüsü, görüşmelere katılmadığını söyledi.
İki yetkili, müzakerenin amacının belirsiz olduğunu ve çözüm beklentilerinin düşük olduğunu söyledi.
Yetkililerden biri, “Somali’nin, Etiyopya anlaşmayı geri çekene kadar diyaloga girmeyi reddetme konusundaki tutumunu yumuşattığı yönündeki söylentilere rağmen, bu pek olası görünmüyor” dedi.
“İleriye dönük bir yol göremiyorum ve bu görüşmelerden pek bir sonuç çıkacağını beklemiyorum.”
Ankara’nın Somali ve Etiyopya ile yakın ekonomik, diplomatik ve askeri dostluğu bulunuyor.
Türkiye, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Mogadişu’yu ilk kez 2011’de ziyaret etmesinden bu yana Somali hükümetinin yakın müttefiki haline geldi, güvenlik güçlerine eğitim verdi ve kalkınma yardımı sağladı.
İki ülke Şubat ayında, Ankara’nın Afrika ülkesinin karasularını savunmasına yardımcı olmak için Somali’ye deniz güvenliği desteği sağlayacağı bir savunma anlaşması imzaladı.
Türkiye, okullar, hastaneler ve altyapı inşa ederek Somalililere Türkiye’de eğitim görmeleri için burs sağladı ve bunun karşılığında Afrika’da ve önemli bir küresel nakliye rotasında kendine yer edindi.
Etiyopya’da, 2020 yılında federal güçlerle Tigray Halk Kurtuluş Cephesi (TPLF) arasında çıkan çatışmaların ardından Türkiye, barış ve istikrarın tesisi için tam destek sözü verdi. Savaş bittiğinde Türkiye Maarif Vakfı, Tigray’de derhal bir okul açtı. Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA), Afrika’da insani yardım ve kültür projeleri yürütmek üzere ilk ofisini Etiyopya’da açtı.
Liman anlaşmasının açıklanmasının ardından Türkiye, Mısır ve diğer müttefikler Somali’ye destek sözü verdi. Ankara, ülkenin toprak bütünlüğüne olan bağlılığını yineleyerek bunun “uluslararası hukukun bir gereği” olduğunu vurguladı.
