Kadir Cesur / Gazete Duvar
Hurda satıcıları, Türkiye sokaklarında sıklıkla görülen bir görüntüdür; genellikle küçük kamyonlar veya el arabalarıyla çöp kutularını karıştırırken, kapı kapı dolaşıp hurda metal veya plastik satın alırken bunları geri dönüşüm tesislerine mütevazı bir ücret karşılığında satarlar.
Benzer şekilde, son dokuz yıldır hurda satıcılığı yapan Adem Örge de, günlerini kamyonetiyle sabahın erken saatlerinde Türkiye’nin doğusunda Kürtlerin çoğunlukta olduğu Van sokaklarında geri dönüştürülebilir malzeme bulmak için geziler yaparak geçiriyordu.
Ancak Örge yakın zamanda bilgisayar parçaları toplayıp satarak ekstra para kazanmanın yeni bir yolunu ekledi.
Örge, Gazete Duvar’a şunları söyledi: “Daha önce bilgisayarı doğru düzgün kullanmayı bilmiyordum ama artık uzmanım.”
RAM gibi donanımları ağırlıkça sattığını ancak o zamandan beri bileşenleri tek tek test etmeyi ve satmayı öğrendiğini açıkladı.
“Bir kilo RAM’i toptancıya 100 liraya satıyordum. Daha sonra bu parçaları kendim test etmeye başladım. Topladığım parçaları bilgisayara takıyorum, çalışan parçaları tespit edip ayırıyorum ve bilgisayar tamircilerine satıyorum” dedi.
Kilosunu 100 liraya satmak yerine artık tamircilere gigabayt sayısına göre 200 lira ile 300 lira arasında satıyorum.”
Örge, kendisine bu fikri veren ve bilgisayar donanımını nasıl test edeceğini öğreten bir bilgisayar tamircisine teşekkür etti.
“Bir gün hurda toplamak için bir geçide girdim ve bir bilgisayar tamirhanesinin önünde parçalar fark ettim. O parçaları aldım ve konuşmaya başladık. Bana fikir verdi ve parçaları nasıl test edeceğimi öğretti” diyen Örge, arkadaşlarına da bunu öğrettiğini ifade etti.
Van’da ikinci el bilgisayar alım satımı ve tamiri yapan Gürkan Özgür, Gazete Duvar’a yaptığı açıklamada, Türkiye’de son dönemde yüksek enflasyonun yıllık yüzde 75’e ulaştığını, resmi rakamlara göre yeni donanıma gücü yetmeyenler için ikinci el parçaların hayati önem taşıdığını söyledi. .
“Düşük gelirli insanların ve öğrencilerin yeni parçalara parası yetmiyor. Bazen hurdacılar dükkâna geliyor, biz de onlara çalışmayan parçaları hurda olarak veriyoruz. Çalışan parçaları varsa uygun fiyata alıyoruz” diyen Özgür, güvenlik endişesi nedeniyle ikinci el veri depolama birimleri satmadıklarını da sözlerine ekledi.
(Wouter Massink’in İngilizce versiyonu)