Reuters
Hükümet kronik enflasyonu dizginleme kararlılığını kanıtlamaya çalışırken, devam eden hayat pahalılığı kriziyle başa çıkmak için asgari ücrete sağlam bir zam yapılması yönünde baskı yapan Türk işçileri, yaklaşmakta olan ücret görüşmelerinde bir mücadeleyle karşı karşıya.
Bu zorluğun büyüklüğü, Kasım ayında enflasyonun beklenenden yüksek %47,09 seviyesinde gerçekleştiğini gösteren 3 Aralık’taki resmi verilerle de ortaya çıktı; bu veriler, merkez bankasının bu ay faiz indirimi yapma ihtimalini potansiyel olarak azaltıyor.
Enflasyon hâlâ yüksek seyrederken, 10 Aralık’ta başlayan görüşmelerde işçileri temsil eden sendika lideri, asgari ücretle yaşayanların karşılaştığı zorluklara dikkat çekerek sınırlı bir zam için bastıranları eleştirdi.
Türkiye Sendikalar Konfederasyonu (TÜRK-İŞ) Başkanı Ergun Atalay, 3 Aralık’ta gazetecilere yaptığı açıklamada, “Asgari ücretten bahsedenler 17 bin lirayla (489 dolar) geçinmeye çalışmalı, üç günü idare edebilecekler mi baksınlar” dedi. .
Ayrıca resmi verilerin sokaklardaki gerçeği ne kadar yansıttığı konusunda da şüphe uyandırdı.
“Ben bu veriyi piyasada veya pazarda hissetmiyorum” dedi. “Bu hesaplamalar ve gerçek fiyatlar eşleşmiyor.”
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ekonomik ortodoksluğa yönelmesinin üzerinden geçen on sekiz aydan bu yana, faiz artışları ve enflasyonu dizginlemeye yönelik diğer adımlar, iş arayanların umutlarını baltalıyor ve şirketlerin işgücü maliyetlerini dizginlemesine yol açıyor.
Piyasanın genel kanaati ücret artışının %25 civarında olacağı yönünde ancak daha büyük bir artış yönünde beklentiler var. Zam yaklaşık dokuz milyon işçiyi etkileyecek.
Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Başkanı Mahmut Asmalı, 2 Aralık’ta yaptığı açıklamada, yüzde 25’i aşan ücret artışının enflasyonla mücadeleye zarar vereceğini düşündüğünü belirterek, işgücü maliyetlerinin çok artması durumunda şirketlerin üretimlerini yurt dışına kaydırma riskine dikkat çekti.
IMF’nin Türkiye heyeti şefi Ekim ayında Reuters’e, ülkenin enflasyonu körükleyen son asgari ücret artışının tekrarlanmasından kaçınması ve bunun yerine nüfusun en yoksul kesimine yönelik destek önlemlerine odaklanması gerektiğini söyledi.
Geçen ay asgari ücret zammına ilişkin bir soru üzerine Erdoğan, “Emeklinin, memurun, asgari ücretlinin, toplumun hiçbir kesiminin enflasyonun altında ezilmesine izin vermeyeceğiz.”
Reuters anketi, yıllık enflasyonun 2025 sonuna kadar %26,5’e düşmesinin beklendiğini, merkez bankasının ise %21’e düşmesini beklediğini gösterdi.
Reuters’in merkez bankası çalışmalarına dayanarak yaptığı hesaplamalara göre, yüzde 25’lik ücret artışı yıllık enflasyonu 1,5 ile 5 puan arasında artıracak.
Ekonomistler, merkez bankası grafikleri ve kendi tahminlerine göre enflasyonun Ocak ayında aylık yüzde 4-5 oranında artabileceğini söylüyor.
(1 dolar = 34,7460 lira)
