Kıtadaki ve Türkiye-Afrika ilişkilerindeki önemli gelişmeleri belgelemeyi amaçlayan Afrika Yıllığı, 2021 yılında yayımlandı.
“2023 yılı baskısı, yıl boyunca meydana gelen siyasi, askeri, sosyal, ekonomik, çevresel ve kültürel gelişmelerin kapsamlı bir incelemesini sunuyor. Afrika’nın küresel sistem içindeki konumu, ilerlemeleri, kıtanın potansiyeli ve zenginlikleri hakkında içgörüler sunuyor. YTB’ye göre kültürel manzara.
Dışişleri Bakan Yardımcısı Burhanettin Turan, ikili ilişkilerin önemine işaret ederek, yakın gelecekte Afrikalı yetkililerin Türkiye’ye üst düzey ziyaretlerde bulunacağını söyledi. Genç nüfusa ve zengin doğal kaynaklara sahip Afrika’nın artan rekabetle birlikte pazar potansiyeli açısından önemli bir yer tuttuğunu kaydetti.
YTB Başkanı Abdullah Eren, 30 Ekim 2024’te Ankara’da yıllığın tanıtım etkinliğinde konuşuyor. (AA Fotoğraf)
Kıtada sömürgecilik geçmişi bulunmayan Türkiye’nin karşılıklı saygı, güven ve ortak ortaklığa dayalı politikalar yürüttüğünü ifade ederek sözlerini şöyle sürdürdü:
Duran, “Afrikalı diplomatlarla yaptığım görüşmelerde ve Afrika ülkelerine yaptığım ziyaretlerde bunun bizi diğer ülkelere göre farklı bir konuma getirdiğini gözlemledim” dedi.
Türkiye’nin Afrika ülkeleriyle politikalarının kazan-kazan anlayışına dayandığını, Ankara’nın kıtaya büyük güç mücadeleleri getiren, kısıtlayıcı tüm tek taraflı algıları reddettiğini kaydetti. Dışişleri bakan yardımcısı ayrıca Afrika ülkelerini Filistin halkına destek ve dayanışmalarından dolayı övdü.
Duran, Türkiye’nin Afrika ülkelerindeki büyükelçilik ve diplomatik misyon sayısını 38’e çıkardığını söyledi.
Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Serdar Çam ise Türkiye’nin Afrika’da çalışmalar yürüttüğünü, Afrika’nın dünyaya katkılarıyla yeni bir aşamaya girdiğini söyledi.
Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Serdar Çam, 30 Ekim 2024’te Ankara’da yıllığın tanıtım etkinliğinde konuşuyor. (AA Fotoğraf)
YTB Başkanı Abdullah Eren, yıllıklarının kalitesinin ve içeriğinin her geçen yıl gelişmeye devam ettiğini söyledi.
Mevcut burs ve bursların dışında başka ne gibi girişimler düzenlenebileceğini araştırmak için bir koordinatörlük kurduklarını kaydetti.
Yıllığın editörü Hacı Bayram Veli Üniversitesi’nden Profesör Soyalp Tamçelik, küresel ve bölgesel aktörlerin Afrika’ya ilgisinin arttığını ve kıtanın uluslararası ilişkilerde merkezi bir nokta haline geldiğini söyledi.
Dr. Tamçelik, yıllığın 2023 yılında Afrika’da yaşanacak siyasi, ekonomik, askeri, kültürel ve toplumsal gelişmelere ilişkin detaylı bilgiler sunduğunu da kaydetti.
Türkiye, aralarında Somali, Libya, Kenya, Ruanda, Etiyopya, Nijerya ve Gana’nın da bulunduğu kıtanın dört bir yanına yayılan birçok ülkeyle savunma anlaşmaları imzaladı. Bu anlaşmalar, Türkiye’nin savunma sanayicilerine, özellikle de güvenilir ve ucuz olduğu söylenen insansız hava araçlarına yönelik sözleşmelerin önünü açtı. Terörle mücadelede yaygın olarak kullanılan Türk İHA’ları son dönemde Çad, Togo, Burkina Faso, Mali ve Nijer’e teslim edildi.
Türkiye aynı zamanda Afrika enerji sektöründeki çıkarlarını da genişletiyor. Eylül veya Ekim aylarında, Libya sularında yürüttüğüne benzer bir petrol ve gaz arama misyonunu Somali açıklarında başlatmayı planlıyor. Ankara’nın ayrıca, gelecekteki Rus yapımı Akkuyu nükleer santralini işletmek için ihtiyaç duyduğu Nijer’in bol miktardaki uranyum yataklarına göz diktiği söyleniyor, ancak Ankara’nın diplomatları bunu inkar ediyor. Bununla birlikte Erdoğan, 2023 darbesinden bu yana Nijer’i yöneten generallerle bağlarını güçlendirdi. Niamey, geçtiğimiz Çarşamba günü Türkiye’nin istihbarat şefi ile dışişleri, enerji ve savunma bakanlarını kabul etti.
Fransız Uluslararası ve Stratejik İşler Enstitüsü’nde Türkiye uzmanı olan Didier Billion, Ankara’nın genel olarak “güvenilir bir ortak” olarak görüldüğünü belirterek, “özellikle inşaat ve altyapı sektörlerinde” dedi. Türk şirketlerinin hastane, havaalanı veya cami gibi büyük projeler inşa ettiğinde “son teslim tarihlerine ve bütçelere uyulduğunu” da sözlerine ekledi. Bu itibar, daha fazla talep anlamına geliyor: Ticaret Bakanlığı’na göre, 2023 yılında Türk müteahhitler 85,5 milyar dolarlık projede yer aldı.
Türk Hava Yolları ayrıca kıtayı baştan başa geçerek Afrika’da 62 noktaya uçuyor. 2012 yılında havalimanı Türk finansmanı ve desteğiyle yeniden inşa edilen Mogadişu’ya dönen ilk havayolu oldu.
Türkiye, özellikle eğitim, medya ve Afrika’nın birçok Müslüman ülkesiyle paylaştığı ortak din aracılığıyla bölgede kayda değer bir yumuşak güç biriktirdi.
Türkiye Maarif Vakfı, 17.000 öğrenciye eğitim veren 140 okul ve kurumdan oluşan bir ağa ulaştı ve Türkiye’de 60.000 Afrikalı öğrenci bulunuyor. Diyanet İşleri Başkanlığı (Diyanet), bölge genelinde insani faaliyetlerini ve camilere ve din eğitimine verdiği desteği artırdı. Kamu yayıncısı TRT’nin ayrıca Fransızca, İngilizce, Swahili ve Hausa dillerinde programları var ve geleceğin gazetecileri için eğitim kursları geliştiriyor.
