Erzincan’da yaşanan altın madeni faciasıyla ilgili Meclis Araştırma Komisyonu, 8 Mayıs’ta maden sahasına gelerek, devam eden kurtarma çalışmalarını ve kazaya yol açan iş güvenliği ihmallerini yerinde inceledi.
Türkiye Afet Yönetim Ajansı (AFAD) Deprem ve Risk Azaltma Başkanı, komisyon üyelerine, 195 bin turda 3,8 milyon metreküp toprağın çöktüğü yerden çıkarıldığını bildirdi.
Ana muhalefetteki Cumhuriyet Halk Partisi’nden (CHP) iki milletvekili ön bulgularını ANKA Haber Ajansı’yla paylaştı.
Milletvekillerine göre, yığın liçinin üçüncü ve dördüncü aşamalarında 10 milyon metreküp toprak çöktü.
Milletvekilleri aşırı yükleme ve aşırı sulamanın çökmeye neden olduğundan şüpheleniyorlardı. Bir milletvekili, “Toprak yığınındaki sıvı yoğunluğu tam doygunluğa yükseldi ve bu daha sonra yapısal olarak sağlıksız hale geldi” dedi.
Kazadan sonra belirtildiği gibi, çöken yığının yüksekliği bazı noktalarda 270 metreye ulaşmış, bu da onaylanan seviyelerin üzerindeydi. Proje planları toplamda 32 seviyeye izin vermesine rağmen, çökme işçiler yığının 33. seviyesindeyken meydana geldi.
Bir milletvekili, “Burada dünyanın en tehlikeli ve en yüksek yığın liçinden bahsediyoruz” dedi.
Projenin çevresel etki değerlendirmesinde yığınların toplam kapasitesi 58 milyon ton olarak belirlendi. Ancak bir milletvekilinin belirttiği gibi Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın resmi verileri, liç yığınının 68 milyon ton olduğunu gösteriyor.
Buna göre yığına 10 ton toprağın aşırı yüklenmesi felakete katkıda bulundu.
“Bu madende kar için dizginsiz bir açgözlülük görüyoruz. Aşırı üretim baskısını görüyoruz. Ne yazık ki, Anagold şirketi açgözlülük nedeniyle zaten çok karlı olan bir altın madenini tek başına yok etti ve bu süreçte dokuz işçiyi öldürdü” diye sözlerini tamamladı vekil.
6 Mayıs’ta İliç ilçesine gelen komisyon, Anagold Madencilik Başkanı’nı sorguladı, Çalışma Bakanlığı, Devlet Su İşleri (DSİ) ve AFAD’ın görüşlerini aldı.
Ne oldu?
13 Şubat’ta dokuz işçi, tavsiye edilen miktarı aşan bir yığının kayarak çevreye siyanür salması sonucu kimyasallarla kirlenmiş tonlarca toprağın altında mahsur kaldı.
Arama ekipleri, felaketten neredeyse iki ay sonra iki işçinin cesedini bulabildi. Kurtarma çalışmaları devam ederken devasa toprak yığınının altında yedi ceset kaldı.
Kaza, işletmeci Anagold Madencilik Şirketi ve Türk yetkililerin işçilerin güvenliğini ve çevreyi göz ardı ederek aldıkları bir dizi kararın sonucuydu.
Erzincan Cumhuriyet Başsavcılığı’nın başlattığı soruşturma kapsamında aralarında şirketin Kanadalı yöneticisi ve madende çalışan mühendislerin de bulunduğu 9 şüpheli tutuklandı. Diğer 3 şüpheli ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
Uzmanlar, defalarca yapılan uyarılara rağmen madende böyle bir felaketin uzun süre beklenmediğini kaydetti.
Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB), kazadan aylar önce maden tesisinde “yıkılma, kayma ve kayma risklerine” karşı uyarıda bulunmuştu.
